Varis, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bu gün yəhudi şeirinin görkəmli nümayəndəsi, Rusiyada yaşayıb yaratdığı üçün adı Rusiya poeziyasına pərçimlənmiş Osip Mendelştamın doğum günüdür.

Rus poeziyasında xüsusi yeri və çəkisi olan iki şairi – Osip Mendelştamla İosif Brodskini bir çox şeylər birləşdirir, o cümlədən yəhudilik.

Ən əsası isə 60 ildən sonra birincinin nisbətən sadə həyat fəlsəfəsi ikinci tərəfindən nisbətən mürəkkəb şəkildə inkişaf etdirilib.

Soyuq, fənərlərin verdiyi azacıq işığin darıxdırıcı qaranlığı...

Yeni il küknarlarını bəzəyən oyuncaq canavarlar...

 ölü kətanı xatırladan səma...

ətrafdakı yad və laqeyd insanlar toplusu...

həyatdan öldürücü dərəcədə yorulmaq...

və şirin həblər udmaq təsəllisi...

Osip Mendelştamın poetik dünyasının rəngləridir bunlar.

Tutqun payız və qış mənzərələrinin daimi növbələşməsi...

işığa, hərarətə olan həsrət...

çiçəyin üstünün tozu anlamında insanın çiyninin ağırlığı...

küləkdən, nəmişlikdən və donmuş dənizin əksindən ibarət natürmort...

 ərzaq növbəsinə dayanmış qəzəbli və ac insanlar...

axının əksinə getmək istəyən su damlası...

Bunlar isə İosif Brodskinin poetik gəlişmələrinin ünvanlarıdır.

Və hər ikisinin daxili üsyanı, harayı, sonra pıçıltıları və son anda susmaları da var.

Silentium!!!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.01.2024)