“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Proza bölümündə adətən şeirləri ilə tanıdığımız Təranə Dəmirin “Bar qadını” helayəsini təqdim edir. 

Qadın masaların arasıyla gəzişir, arada ona göz vuran kişilərə süni təbəssüm edir, hərdən də yüngül əl işarəsi ilə onu  masasına çağıranlara yaxınlaşıb onların nə   istədikləri ilə maraqlanırdı. Adama elə gəlirdi ki, bütün bunların hamısını ürəksiz və candərdi edir. Hər halda qıraqdan belə təsir bağışlayırdı. 

Ya da bu işdən əməllicə yorulub usanmışdı. Amma ona uzadılan pullardan da imtina etmirdi. Deyəsən, qadın özündən də, pullardan da, bu gecədən, bu yarımqaranlıq bardan da qaçmaq istəyirdi. Bir ayağı qaçaraq idi. Bəs niyə gedə bilmirdi? Onu nə vadar edirdi qalıb belə davam etməyə? Axı halal zəhmətilə yaşayan namuslu, qeyrətli qadınlar da yetərincə çoxdu. Nəyinə lazımdı bu ləkəli ömür, bu əxlaqsız  həyat? 

Qadın  ona toxunmaqçun əldən, ayaqdan gedən içkili, sərxoş kişilərin baxışları altında əzilə -büzülə  masaların arasında gəzişir , şərab qoxuyan otağın ağır havasından boğula-boğula öz işini (bu da işdimi? ) yerinə yetirməyə çalışırdı. Birdən gözü  ən son masadakı arıq, kürən kişiyə sataşdı. Deyəsən o da kişinin diqqətindəydi. Bayaqdan kişi sakitcə ona baxırdı. Hərdən qədəhindəki içkidən bir udum içib stolun üstündəki məzələrdən ağzına atırdı. Fikriysə qadındaydı. Qaşqabağı yerlə gedirdi. Qadına elə gəldi ki, bu kişi ömründə belə yerlərdə olmayıb. Elə bil onu kimsə zorla çəkib gətirmişdi bura. Heç kimə bənzəmirdi. Həm həyəcanlı, həm də əsəbi idi. Hər halda qadına elə gəldi. İstər-istəməz kişiyə yaxınlaşdı. Gülümsədi:

-Salam.

-Salam.

-Nəsə lazımdı?

-Lazım olsa deyərəm.

Kişi bu sözləri elə sərt və acıqla dedi ki, qadın pərt oldu. Üzünün ifadəsi dəyişdi. Yavaşca:

-Yoxsa xoşagəlməz nəsə olub?-dedi.

-Heç nə olmayıb. İşinə bax.

Qadın pərt oldu. Hələ belə qarşılandığı vaxt olmamışdı.

Dönüb getmək istədi:

-Otur.

Kişinin səsindəki bu amiranəlik qadına xoş gəldi nəsə. Qeyri-ixtiyari keçib oturdu. 

Kişi hiss etdi ki, qadın da içkilidi. Nəfəsindən və baxışlarından hiss etdi.

-İçmək istəyirsənsə özünə də qədəh gətir.

-Yox, yox. Mən qədərimi  içmişəm. Sərxoş olub dünyanı özümə güldürə bilmərəm. Çox içəndə danışığımı, hərəkətimi bilmirəm.

Kişi fikrindən keçirdi ki, guya oyaq vaxtında hər hərəkətinə nəzarət edirsən axı. Amma fikirləşdiyini dilinə gətirmədi.

-Nə vaxtdan bu işlə məşğulsan?

-24 yaşımdan. 10 ildi. Niyə soruşduz?

-Heç. Unutmaqçun bu yolu seçmisiz?

-Anlamadım.

-Yəni hiss edirəm ki, bu işdə məcbur çalışırsız. Qadınlar adətən nəyisə unutmaqçun belə yerlərə üz tutur.

-Yox. Unutmadım. Özümü unutdum sadəcə.

Kişi danışdıqca qadını daha çox maraq götürürdü. Ömründə onunla  belə maraqlanan olmamışdı.  Kişiyə qarşı bir doğmalıq və yaxınlıq  hiss etməyə başlayırdı. Kövrəlmişdi bir az da:

-Siqaretiniz var?

-Çəkən deyiləm.

-Bağışlayın.

Hiss edirdi ki, bu kişidən həm də qorxub çəkinir. Onu incitməkdən, zərər verməkdən qorxur həm də.

Qadın özündən utanırdı bu dəqiqələrdə. Əynindəki gödək ətəyindən, açıq  sinəsindən, boyalı dodaqlarından utanırdı. İlk dəfə özünü yığışdırmağa, hərəkətlərinə çəki-düzəm verməyə çalışdı. Axı bu kişi heç kimə bənzəmirdi. Ətəyini çəkişdirə-çəkişdirə qalmışdı.

-Narahatsızsa niyə bu paltarı geyinirsiz? Nə vacibdi axı? Əvvəllər narahat olurdum. Sonra öyrəşdim. Deyəsən bu yerlərə birinci dəfədi gəlirsiz?

-Hardan bildiz?

-Verdiyiniz suallardan, baxışınızdan, səsinizin tonundan.

-Hmm.

-Bilirsiz,həyatdı bu. Həyatın hər üzü var. O eyni vaxtda  hamının üzünə gülmür nə yazıq ki. Hərəyə bir cür dərs verir. Heç kim öz istəyilə çirkabın içinə düşməz. Hərənin bir səbəbi var.  Mənim də gözəl ailəm vardı. Pərvanəydim o ailənin başına. Ərimi də, qızımı da dəlicəsinə sevirdim. Ta ki, şərəfsiz  mənə bir küçə qadını ilə xəyanət edənəcən. Hiss etmişdim. Amma üzünə vurmurdum. Onu itirməkdən qorxurdum. Sevirdim axı. O isə heç cür öz əməlindən əl çəlmirdi. Sonra ikincilər, üçüncülər, dördüncülər gəldi. Anladım ki, daha belə davam edə bilməz. Ərizə yazıb boşandım ondan. Amma ona qarşı hirsim, hikkəm o qədər çox idi ki, özüm də, həyatım da yaddan çıxmışdı. Elə bilirdim dünya uçub, altında qalmışam. Bir də ayılıb  gördüm ki, bataqlığın içindəyəm. Sonrakı peşmançılıqsa fayda verməz. Bax belə. Nə qədər gec deyil çıxın gedin burdan. Sizlik deyil buralar. Gedin bir dəstə çiçək alın və xanımınıza götürün. Könlünü alın. Bu etdiyiniz çıxış yolu deyil. Bir az da keçsə burdakı adamlardan fərqiniz olmayacaq. Başlamamış bitirin. Həyatınızı zəhərləməyin.

Kişi elə maraqla və heyrətlə dinləyirdi ki, bu məkanı da, burdakıları da unutmuşdu. Qadın ona əməllicə həyat dərsi keçirdi. Özü də gələndən nifrətlə baxdığı, dünyanın ən pis sözünə layiq bildiyi qadın. Həm də elə səlist və ardıcıllıqla  danışırdı ki...

Dili kilidlənmişdi. Qadının gözlərinin içindən əzab qarışıq peşmançılıq tökülürdü... 

Kişi nə fikirləşdisə tez ayağa durdu. Burdan qaçmaq  istəyirdi. Özü də bir an belə  

vaxt itirmədən. Saata baxdı. Gecədən xeyli  keçmişdi. Artıq 3-ə 15 dəqiqə qalırdı . Tələmtələsik hesabı masanın üstünə tulladı  və iti addımlarla məkandan çıxdı. Çöldə hava tər-təmiz idi. Yaxasını açdı. Dərindən nəfəs aldı. Narın yağış da yağırdı. Gödəkçəsinin boynunu yuxarı qaldırdı və  iri addımlarla yolu keçdi. Tələsirdi. Vaxt itirmədən burdan uzaqlaşmaq istəyirdi. Ayaqları yerə dəymirdi sanki. Hiss edirdi ki,   bir az da geciksə yolu tapmayacaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.10.2023)