Uraqan Abdullayev, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Həyatımız hər zaman öz əlimizdədir. Onu cənnətə çevirən də bizik, cəhənnəmə çevirən də bizik. Ona istədiyimiz kimi yön verə bilərik, şəkilləndirə bilərik.

Şəkillər...

Həyatımız an etibarı ilə şəkillərdir. Keçmişə dönüb baxdıqda bu şəkillərin bir xatirə olduğunu anlayırıq. İnsanı insan edən də bu xatirələrdir.

Bəs biz keçmişə dönüb baxdıqda hansı şəkilləri görürük, hansı xatirələri yada salırıq? Cənnəti, yoxsa, cəhənnəmi yaşadığımızı düşünürük? Ya hər ikisi bu dünyadadırsa? Yaşadığımız gözəl anlar bizim cənnətimiz, pis anlar cəhənnəmimiz, qabağımıza çıxan yaxşı insanları mələk, pis insanları şeytan adlandırsaq bir kitabın və ya bir nağılın parçası olduğumuzu anlayarıq. Bəs biz bu nağılın hansı qəhrəmanıyıq? Əsəri yazan bizə hansı obrazı verib? Ruhu verən bizi bizdən qabaq yazıb, yoxsa zəri atıb gedişi sən oyna deyib? Bəlkə də həyatda uğur qazanmış insanlar bu oyunu oynamağı bacaran insanlardı?

Biz kimik? Yaxşı oyunçu, şeytan ya mələk? Biz kimik? Hansısa şəklin bir parçası, ya bir kitabın obrazı? Rəsm, yoxsa rəssam bizik? 

Həyatımızın rəsmi çoxdan çəkilib, bizə isə sadəcə onu rəngləmək qalır. Başımıza gələn hər hadisədə ona rəng verib qiymətləndirən bizik. Əgər hər şeyə qismət deyiriksə, həyatı ağ-qara şəkillərdə yaşamış oluruq. Yox əgər başımıza gələn hər hadisəni dəyərləndirə biliriksə bax onda əsl rəngarəngə çatıb rəssamın bizə nə göstərmiş olduğunu görə bilirik.

Bu cümlələri oxuyub beynini qarışdıra bilərsən. Bəlkə də nə vaxtsa əzilmiş və parçalanmış şəkli beynində qurub, yarımçıq qalmış boşluqları doldura və onu düzəldə bilərsən. Amma düşünmə ki, parçaları birləşdirib düzəltdiyin üçün hər şeyi sən yaratmısan. Xeyr, şəkil əzəldən olub, sadəcə hər şey qarışıb bir-birinə və sən o parçalanmış yerlərdə ilişib qalmısan. 

Sən gec-tez özünə lazım olan hər şeyi tapıb rəsmi tamamlayacaqsan.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.10.2023)