“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qiraət saatında Adəm İsmayıl Bakuvinin “Məhşər divanı, yaxud yalanın 17 anı” sənədli romanının dərci davam edir. Roman erməni millətindən olan bəşəriyyət canilərinin utopik məhkəməsindən bəhs edir. Onu nəinki oxumaq, hətta ən maraqlı faktları yaymaq, təbliğ etmək lazımdır.
48-Cİ DƏRC
Bu yerdə yaşlı hakim Baş Hakimin icazəsi ilə müttəhimə bir sual ünvanladı:
-Cənab Njde, siz türkləri bolqarlara və ruslara, rusları ermənilərə, erməniləri antikommunizm ideologiyasına, sovet xalqını və müttəfiqləri faşistlərə, sonradan façistləri müttəfiqlərə satmısınız, öz həyat yoldaşınızı və övladınızı mənfur ideologiyanıza qurban vermisiniz, bəs öz cəbhədaşlarınızı necə, onları da satmısınızmı?
Njde :”Cəfəngiyyat danışırsınız” deyə ona cavab verəndə yaşlı hakim söylədi:
-Müharibənin sonuna yaxın satqınlığının sayı-hesabı olmayan sizin - Qareqin Njdenin utanmadan Stalinə ünvanladığı məktubunda general Dro barədə bu sözlər yazılıb: “Mən vətən xaini Dronun Ermənistana yönəlmiş planlarını mümkünsüz etdim.” Halbuki siz Dronu özünüzün müəlliminiz adlandırmışdınız və xəyanətkarlıqda, qaniçənlikdə ondan heç də geri qalmırdınız. Hətta onu dəfələrlə üstələyirdiniz də. 1944-cü il noyabrın 2-də hərbi cani qismində Stalinin xüsusi göstərişi ilə yaradılmış “Smerç” qrupunun üzvü tərəfindən ifşa edilərək tutuldunuz, amma, müəlliminizi ələ verməyiniz belə sizə kömək olmadı..
Prosesi bitirmək vaxtı çatmışdı, bütün cinayətləri sübut olunmuş Qaregin Njdenin hökmünü artıq səsləndirmək vaxtı idi.
Son söz söyləmək məqamı yetişəndə Njde mızıldandı ki, mən bilərəkdən cinayət törətmənmişəm, mən nə etmişəmsə xalqımın, onun azadlığının naminə etmişəm. “Əgər səhv olmuşamsa, xalqım məni bağışlasın” deyərək son sözünü bitirdi. Baş ekspertin “Bəs qətlinə fərman verdiyin yəhudilər, ruslar, ermənilər, türklər, azərbaycanlılar, onlar necə, onlar da səni bağışlasın?” sualı isə havadan asılı qaldı.
Baş Hakim Njdenin qeybedilmə cəzasına məhkum edilməsi xəbərini gözlənilən təntənə ilə deyil, çox adi səsləndirdi, bunu isə ona görə etdi ki, bu şəxsin cinayətləri qarşısında ən ağır cəza alması o qədər adi haldır ki, onu xüsusi pafosla deməyə belə lüzum yoxdur.
Hökm səslənəndən və kulisdən ecazkar xanım səsi ilə prosesin bitdiyi elan olunandan sonra Baş ekspert yavaş-yavaş boşalan Baş meydana göz qoyarkən birdən nəsə xatırladı, mikrofonları söndürüb kabelləri yığan texniki heyətdən xahiş etdi ki, mikrofonun birini qoşsunlar. Mikrofon qoşulduqda o, qalanlara belə bir hadisə barədə danışdı:
-Xanımlar və cənablar! 2012-ci ildə Rusiyanın cənubunda – Armavir şəhərində -Erməni Apostol kilsəsində erməni millətçiləri ağlasığmaz bir işi rellaşdırmışdılar, quldur Qaregin Njdeyə xatirə lövhəsi qoyulmuşdu, şəhər rəhbərinin tarixdən bixəbər rus müşaviri Vladimir Pavlyuçenko da mərasimdə iştirak etmişdi. Armavir şəhərinin sakinləri bundan bərk qəzəbləndilər, necə yəni, alman façistləri onların dədə-babasına qan uddurduğu halda həmin faşistlərə qul kimi itaət etmiş bir şəxsə onların gözü qabağında abidə qoymaq nə imiş? Şəhər rəhbərliyindən xatirə lövhəsinin çıxardılması tələb olundu. Tələb yerinə yetmədikdə Armavir Dövlət Dumasının deputatı Aleksey Vinoqradov lövhəni qara rəngə boyadı. 2019-cu ildə memorial lövhə hər halda oradan çıxarıldı. Mən əminəm ki, gec olar, güc olar. Quldur Njdenin abidəsi Yerevandan da götürüləcək, Qafandakı mavzoleyi də söküləcək! Erməni xalqı qəflət yuxusundan ayılıb əsl qəhrəmanları və əsl cinayətkarları seçə biləcək.
Baş Hakim çıxışını bitirən gözləri yaşarmış Baş ekspertə yaxınlaşıb onun çiyinlərini qucaqladı. İki ədalət keşikçisinin məğrur silueti qaralan havanın fonunda bir müddət tərpənməz qaldı.
11-Cİ PROSES.
KİRK KERKORYAN
Rahat bir gün, nisbətən xeyli rahat proses. Nəfəs dərmək olar, yüngülləşmək, zarafatlaşmaq olar. Divan əhli bu gün xeyli şən, qayğısız görünürdü, deyib-gülürdülər. Hətta proses öncəsi arxiv üzrə mütəxəssis olan çexiyalı xanım tort da bişirib gətirmişdi, hamını qonaq eləmişdi. Bəxtdən, bu rahat gün həm də onun ad günü idi.
Bu gün havanın da şıltaqlıq etməyəcəyi hiss edilirdi. Səma aydın idi, küləksiz idi. Bircə yarpaq belə tərpənmirdi.
Üçüncü zəng çalındı.
Kulisdən gələn səs Baş Meydandakı stullarda səs-küy qopara-qopara əyləşməkdə olan tamaşaçıları dərhal sakitləşdirdi.
-Əziz tamaşaçılar, hörmətli proses iştirakçıları, bu gün Divanda hökm oxunacaq şəxsin adını elan edirik: erməni milyardçısı Kirk Aqaronoviç Kerkoryan.
Dərhal alqış və fit səsləri qopdu. Daha bir portretin üzündəki ağ mələfə açılar-aşılmaz alqışlar daha da şiddətləndi. Kerkoryan rəsmən cinayətkar sayıla bilməzdi, o nə Njdeydi, nə Dro, nə Andronik idi ki, ayağında minlərlə insane qətli olsun. Onu hamı kazinolar kralı kimi tanıyırdı, küfr sayılsa belə bəziləri onun xidmətlərindən istifadə belə etmişdilər. Ona görə də əvvəlki qatı cinayətkarlardan sonra belə bir şəxsin prosesi onlarda bir qədər xoş ovqat doğurmuşdu, alqışlar da bu səbəbdən idi.
Həddən artıq qoca olan, çənəsi və ağzı əsən şəxsi iki mühafizəçi qoluna girərək çətinliklə addımladıb Müttəhimlər kürsüsünə gətirib əyləşdirə bildilər.
Kişi diktor dərhal Kirk Kerkoryanın dosyesini oxumağa başladı. Baş Meydanda tamaşaçı qismində ermənilər də var idilər, onların bu insana heyranlığı və rəğbəti dərhal sezildi, ayağa durub öz kumirlərini dosye oxunan müddətdə alqışlamağa, erməni dilində “sirel mard” (əziz insan) sədaları ilə simpatiya bildirməyə başladılar. Onun dosyesi isə həddən artıq uzun idi, 98 il ömür sürmək, tam macəra içində, hadisələrlə bol illər yaşamaq sizə asan gəlməsin.
Kişi diktor:
-İlk rəsmi erməni milyardçısı, ABŞ vətəndaşı olan, tarixə Las-Veqas qumarxanalarının yaradılmasında həlledici rol oynayan şəxs kimi düşmüş, Hollivudun devi təxəllüslü, hətta Vatikan kilsəsini belə pulla almış, 98 il ömür sürmüş Kirk Kerkoryan (əsl adı Qriqor Qriqoryan) tarixin ən məşhur erməniləri sırasındadır, hətta ilk üçlükdədir. Gümrü şəhərində ona abidə də ucaldılıb. 2004-cü ildə Ermənistanın milli qəhrəmanı adına layiq görülüb, “Vətən” ordeni ilə təltif olunub. Kerkoryan 1917-ci ildə - Vladimir Lenin bolşevik inqilabı edib Çar Rusiyasını taxtdan salanda uzaq Amerikada – Kaliforniya ştatının Fresno şəhərində, Rusiyadan köç etmiş erməni mühacirlərinin ailəsində doğulmuşdur, 9 yaşından məktəbi ataraq pul qazanmaq üçün avtomexanik işləməyə başlamış, sonradan müxtəlif sahələrdə özünü sınamışdı, bu müxtəlifliyi o, özünə kumir saydığı Teodor Ruzveltdən – ovaxtkı ABŞ prezidentindən öyrənmişdi. Kirk yeniyetməliyindən boks rinqlərində şöhrət axtarmağa başlamış, Olimpiya çempionu olmaq eşqiylə yaşamışdı, amma uzağı şəhər birinciliyi mükafatçısı ola bilmişdi, sonra pilotçuluğu öyrənib yüngül konstruksiyalı təyyarələrdən başlayaraq ən mürəkkəb, ən müasir təyyarələri idarə etməyə keçmişdi, 2-ci dünya müharibəsində Amerika ordusunun tərkibində aviasiyada xidmət eləmiş, “Moskito” qırıcı təyyarələrini idarə etmişdi. Sonradan o, Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrində çalışmış, iki il yarım xidmət dövründə 33 təyyarəni Avropadan Amerikaya aparmışdır, hər bir uçuşa görə min dollar qazanan Kerkoryanın gələcək biznesi də məhz bu pullarla qurulmuşdur. Daha sonar o, yeni bir sahəyə -kino sahəsinə əl atmış, prodüsser kimi bir neçə film çəkmişdir, Hollivudun ən böyük kinokompaniyalarına sahibliyə qədər gedib çıxmışdır. Sonra isə sahibkarlıq və biznes fəaliyyətinə girişmişdir. Aksiyalar alıb satmaqla böyük pullar qazanmış, hətta Detroyt üçlüyü –Kraysler, Daymler-Bens və General motors şirkətlərinin səhmlərinin bir hissəsini əldə etmişdir. Sonradan isə Ford şirkətinin sahiblərindən birinə çevrilmişdir.
Ermənilər Kerkoryanı ayaq üstündə alqışladılar.
-2015-ci il iyunun 16-da Əsas dünyadan bizim Axirət dünyamıza köç edən bu şəxs Beverli-Hillsin ən varlı adamlarından biri sayılıb. “USA Today”- 2015-ci il üçün onun sərvətini 3,6 milyard dollar həcmində qiymətləndirib. K.Kerkoryanı habelə “böyük himayədar”, “böyük donor” adlandırıblar. Onun təsis etdiyi “Linsi” Fondu 1989-cu ildən 2011-ci ilədək fəaliyyət göstərib. Fondun xətti ilə Ermənistana və Azərbaycanın işğal edilmiş Dağlıq Qarabağ regionundakı tanınmayan rejimə 22 il ərzində 1 milyard dollardan çox vəsait verilib.
K.Kerkoryanın əsas gəlirini “MGM Grand” şirkətindən götürdüyü qazanc təşkil edirdi. O, 2000-ci ildə 6,4 milyard dollara “Mirage Resort”, 2004-cü ildə isə 4,8 milyard dollara “Mandalay Resort Group” şirkətlərini satın aldıqdan sonra “MGM Grand”şirkətini “MGM Resorts International” şirkətinə çevirib. Şirkət “Bellagio” və “Mandalay Bay” kimi tanınmış kazinoların operatorudur.
Bu yerdə gənc hakim Baş Hakimdən Kerkoryanı nəyə görə mühakimə etdiklərini soruşdu. Düşüncəsini dilə gətirdi, dedi, qumarxanalara görədir yəqin. Baş Hakim ona barmağını dodağının üstünə qoymaqla cavab verdi.
Mətn isə oxunmaqda idi:
-Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ regionunun Ermənistan tərəfindən zəbt edilməsi və işğal altında saxlanması, Azərbaycana qarşı elan olunmamış müharibə aparılması üçün əsas maliyyə vəsaiti xarici ölkələrdəki erməni diasporunun, o cümlədən Kirk Kerkoryan kimi varlı ermənilərin ianələri hesabına təmin olunub.
Baş Hakim gənc hakimin qulağına pıçıldadı:
-Tək qumarxanalara görə deyil. Məsələn, həm də buna görə.
Kerkoryanın tərcümeyi halının oxunuşu isə diktor mətni ilə davam edirdi:
-98 yaşındakı erməni milyarder həyatının son dönəmində müsahibələr vermir və açıq çıxışlar etmirdi. “Bloomberg” agentliyi xatırladır ki, 2008-ci il dünya maliyyə böhranı milyarderə ciddi maliyyə itkiləri vermişdi. İttiham etdiyimiz şəxsin “Ford Motor Co” kompaniyasındakı səhmlərindən maliyyə itkiləri təxminən 600 milyon dollar olmuşdu. Milyarder həmçinin “MGM Resorts International” mehmanxanalar şəbəkəsinin səhmlərinin qiymətinin aşağı düşməsindən xeyli zərər çəkmişdi. Çox yaşlı olsa da bu şəxs aktiv olaraq biznes fəaliyyətini heç kəsə etibar etmədən özü idarə edirdi, buna görə də biznesinə yönəlmiş zərbələr onu sarsıtmışdı.
Ən nəhayət, Kerkoryanın şəxsi həyatı barədə onu deyək ki, o, amerikalı rəqqasə Cin Mari Xardi ilə nigahda olub, Treysi və Linda adlı iki qızı var.
Baş Hakim üzünü Kerkoryana tutdu və soruşdu ki...
(Davamı var)
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.10.2023)